Dầu máy nén lạnh là loại dầu công nghiệp chuyên dụng cho các máy nén lạnh, hệ thống cấp đông, hệ thống sân băng, tạo tuyết, điều hòa công nghiệp, máy làm lạnh công nghiệp.
Dầu giúp tăng khả năng bôi trơn và giảm thiểu cặn trong hệ thống, nhằm bảo vệ các máy làm lạnh hoạt động ổn định. Nâng cao tuổi thọ cho máy nén lạnh. Không phải bất kì dầu máy nén lạnh nào cũng có thể sử dụng được cho tất cả hệ thống lạnh cũng như các môi chất lạnh.
1. Hệ thống lạnh
Cấu tạo của một hệ thống lạnh
- Máy nén lạnh: nén môi chất lạnh dạng khí từ áp suất thấp thành áp suất cao (sinh nhiệt cho môi chất lạnh)
- Dàn nóng (dàn ngưng tụ): dùng quạt tản nhiệt, loại bỏ nhiệt làm môi chất lạnh ngưng tụ thành thể lỏng ở áp suất cao
- Bộ lọc: loại bỏ cặn bẩn trước khi môi chất lạnh đi vào van tiết lưu
- Van tiết lưu: giảm áp suất đột ngột cho môi chất lạnh bằng cách cho nó đi qua khe hẹp
- Dàn lạnh (dàn bay hơi): môi chất lạnh ở thể lỏng áp suất thấp trao đổi nhiệt với không khí thông qua dàn lạnh và hóa hơi
- Dầu máy nén lạnh: bôi trơn máy nén, tản nhiệt và làm kín buồng áp suất
- Môi chất lạnh: với sự thay đổi trạng thái của môi chất lạnh (khí – lỏng) (áp suất cao – áp suất thấp) để truyền nhiệt trong hệ thống lạnh.
Chu trình làm việc:
- Nén môi chất lạnh: thể khí – áp suất cao
- Ngưng tụ: thể lỏng – áp suất cao
- Giãn nở: thể lỏng – áp suất thấp
- Hấp thu nhiệt, hóa hơi: thể khí – áp suất thấp
2. Môi chất lạnh (công chất lạnh / gas lạnh)
Được sử dụng trong chu trình nhiệt động để thu nhiệt của môi trường có nhiệt độ thấp, và tỏa nhiệt ra môi trường có nhiệt độ cao hơn. Môi chất lạnh tuần hoàn trong hệ thống nhờ quá trình nén được thực hiện bởi máy nén lạnh
| Tên | CFC | HCFC | HFC | HC | CO2 | NH3 |
| Phổ biến | R-11 R-12 R-113 R-114 | R-22 | R-134a R-404a R-507 | R-290 R-600a | R-744 | R-717 |
| Ứng dụng | Thích hợp cho hệ thống có công suất nhỏ (như tủ lạnh gia đình) | Được sử dụng rất rộng rãi trong các ngành công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực điều hòa không khí | Điều hoà không khí oto, điều hoà không khí nói chung, máy hút ẩm,.. | Hydrocacbon(HC) cho nhu cầu làm lạnh của điều hòa không khí, tủ lạnh,…. trong tương lai | Hệ thống lạnh công suất lớn | Phù hợp với máy nén Piston. Được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp |
| Phá hủy tầng Ozon | Mạnh | Mạnh | Không | Không | Không | Không |
| Hiệu ứng nhà kính | Mạnh | Ít | Mạnh | Không | Ít | Không |
| Xu hướng | Loại bỏ Cấm từ 1996 | Loại bỏ dần Thế giới 2030 VN 2040 | Giảm dần nhưng vẫn phổ biến | Ngày càng tăng | Ngày càng tăng | Phổ biến và tăng lên |
| Lưu ý | Khả năng trao đổi nhiệt kém hơn của Amoniac | Áp suất cao, cháy nổ cao | Áp suất vận hành cao Chi phí chế tạo cao | Rẻ, có sẵn. Độc hại, ăn mòn kim loại |
3. Dầu máy nén lạnh
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY NÉN LẠNH:
Máy nén lạnh là bộ phận quan trọng nhất trong các hệ thống lạnh nén hơi. Máy nén lạnh có nhiệm vụ: liên tục hút hơi môi chất lạnh sinh ra ở thiết bị bay hơi để nén lên áp suất cao và đẩy vào thiết bị ngưng tụ.
Chu trình làm việc:
- Nén môi chất lạnh: thể khí – áp suất cao
- Ngưng tụ: thể lỏng – áp suất cao
- Giãn nở: thể lỏng – áp suất thấp
- Hấp thu nhiệt, hóa hơi: thể khí – áp suất thấp
Cấu tạo máy nén lạnh:
DẦU MÁY NÉN LẠNH
Chức năng của dầu máy nén lạnh:
- Chức năng bôi trơn: giảm ma sát và bảo vệ bề mặt các chi tiết chuyển động
- Chức năng làm kín
- Chức năng giải nhiệt cho máy nén
Các đặc tính của dầu máy nén lạnh:
- Độ nhớt ổn định khi nhiệt độ thay đổi, đặc biệt là ở nhiệt độ thấp
- Độ bền nhiệt, độ bền hóa cao
- Tính tương thích với chi tiết làm kín
- Tính tương thích với môi chất lạnh
Lưu ý khi lựa chọn dầu máy nén lạnh:
- Chọn nhớt theo đúng môi chất lạnh: cần biết được máy lạnh đang dùng môi chất gì để dùng nhớt phù hợp, nếu không phù hợp sẽ gây hỏng máy và thiệt hại lớn.
- Tính tương thích giữa các loại nhớt: khi chuyển đổi sản phẩm cần tìm hiểu kỹ các loại nhớt pha trộn có gốc dầu phù hợp hay không
- Xác định loại môi chất lạnh đang sử dụng.
- Xác định chi tiết loại máy nén trục vít, piston, ly tâm (Nhà SX & đời máy)
- Nhiệt độ bay hơi tối thiểu và tối đa
- Trước khi chuyển đổi dầu máy nén lạnh hãng khác phải tìm hiểu: tính tương thích và quy trình súc rửa (nếu cần)
